Messen zijn onmisbaar in de bushcraftwereld. Ze zijn er in alle soorten en maten en de prijzen lopen sterk uiteen. In deze blog bespreek ik verschillende soorten messen, hun voor- en nadelen, en geef ik tips voor het kiezen van het juiste mes, afhankelijk van je activiteiten.
Met dank aan Knivesandtools voor het beschikbaar stellen van de messen. Ze hebben zorgvuldig enkele uitstekende keuzes gestuurd, waarmee je zeker goed zit.
Verschillende soorten messen
Er zijn veel soorten messen, maar wij richten ons hier op de messen die nuttig zijn voor bushcraft en kamperen. Om het overzichtelijk te houden, beperken we ons tot de meest functionele keuzes.
Wat moet je mes kunnen?
Denk eerst na over waarvoor je je mes gaat gebruiken. Ga je vooral houtsnijden of moet je alleen af en toe een touwtje doorsnijden? Misschien wil je vooral koken? Of zoek je een alleskunner die geen specialist is, maar wel alle taken aankan?
Mes vervoeren
Het is ook belangrijk om te weten hoe je je mes wilt vervoeren. In sommige gebieden mag je geen mes dragen, of alleen een klein mes. Ook het uiterlijk van het mes is van belang; voor ons is een mes een gereedschap, maar anderen zien het soms als een wapen. Kies daarom een mes dat past bij de omgeving waar je het gebruikt.
Er zijn messen met een vast lemmet en zakmessen, ook wel “folders” genoemd. Wat je kiest, hangt af van wat je met het mes wilt doen. Hieronder geef ik een kort overzicht van populaire messoorten binnen bushcraft.
Infographic bushcraft messen
Hieronder heb ik een infographic gemaakt van de verschillende type messen en bladen. Op deze manier weet je direct welk type mes je nodig hebt waarvoor. Elk mes zullen we daarna hieronder kort uitleggen.
Waarvoor is elk type mes geschikt?
Hieronder enkele voorbeelden van messen en waarvoor ze het beste geschikt zijn.
Droppoint mes
Een drop point mes is het klassieke voorbeeld van een jachtmes.
Bij dit type mes ligt de punt lager dan de rug van het mes, wat zorgt voor een sterke, stevige punt. Dit maakt het mes ideaal voor zowel grof als fijn snijwerk.
De kleine ronding langs de buik van het mes biedt extra snijoppervlakte. In het veld en tijdens de jacht komt dit mes goed tot zijn recht, omdat het door zijn vorm geschikt is voor zowel zwaardere als precieze taken.
Trailing point mes
Een trailing point mes herken je aan de opwaarts gebogen punt. Dit type mes wordt vooral gebruikt als fileermes.
Hoewel het niet het sterkste mes is, blinkt het uit in zijn specifieke taak: fileren. Het is perfect voor het fijne werk waarvoor het bedoeld is.
Straight back mes
Een straight back mes is een veelzijdig gereedschap met een recht, scherp blad dat smal toeloopt naar de punt.
Dit type mes is ideaal voor snijden, hakken en houtsnijwerk. Het ligt prettig in de hand, is eenvoudig in gebruik en biedt redelijke precisie.
Het is een betrouwbare allrounder en verkrijgbaar in veel verschillende modellen, voor ieder wat wils.
Omdat de bovenzijde bot is, kun je er gemakkelijk druk op uitoefenen met je vingers, vuist of een stuk hout.
Bowie mes
Een bowie mes is oorspronkelijk ontworpen als verdedigingswapen, waarbij je handen deels beschermd zijn.
Het werd vroeger vaak gebruikt bij de jacht op zwijnen. Hoewel het niet het meest praktische mes is, blijft het populair vanwege zijn kracht en groot snijoppervlak.
In de bossen kom je het nog steeds tegen. Het mes heeft een robuust en intimiderend uiterlijk, meer als wapen dan als gereedschap. Het doet denken aan een typisch Rambo-mes.
Tanto mes
Tanto’s zijn vooral geschikt om mee te steken door hun speciale vorm.
De verstevigde punt is steviger en breekt minder snel dan bij andere messen.
De buik van het mes, als die er al is, is meestal klein, waardoor het minder geschikt is voor het villen van dieren of voor fijne sneden in vlees.
Ook is het niet ideaal voor het bereiden van voedsel, omdat je het mes minder goed heen en weer kunt bewegen.
Kukri mes
Een Kukri, ook wel Gurkha genoemd, is een mes met een rijke geschiedenis, afkomstig uit Nepal.
Zowel burgers als soldaten gebruikten het daar. Het mes is vooral geschikt voor het hakken van brandhout, snoeien en, afhankelijk van de gebruiker, voor het bestrijden van vijanden.
In de bushcraftwereld vervult een Kukri een vergelijkbare rol als een kleine bijl of machete in andere landen.
Nessmuk mes
Nessmuk messen zijn de laatste jaren weer in populariteit gestegen.
Door de grote buik en de ergonomische grip zijn ze ideaal voor het bereiden van eten. Ze zijn ook zeer geschikt voor het villen en verwerken van groot wild.
Daarnaast zijn ze sterk genoeg om aanmaakhout te verwerken en kleine takken te hakken. Door de flinke kromming aan de voorkant kun je ze zelfs gebruiken als geïmproviseerd lepelmes.
Een favoriet van veel bushcrafters door de jaren heen.
Het materiaal van het lemmet
Als je weet welke taken je mes moet aankunnen, kun je kijken naar het materiaal van het lemmet. Elk type staal heeft zijn eigen voor- en nadelen:
Koolstofstaal (carbonsteel)
Dit staal roest sneller dan andere soorten, maar dat betekent niet dat je mes snel zal roesten.
Door gebruik en contact met sappen van hout en voedsel ontstaat er een “patina”, een beschermend laagje.
Koolstofstaal is makkelijk te slijpen en behoudt zijn scherpte goed. Bekende soorten zijn O1, 1095 en 1075 staal. Je vindt deze namen vaak in de productspecificaties van het mes.
Roestvrij staal
Deze messen zijn beter bestand tegen roest, maar kunnen nog steeds roesten bij slecht onderhoud.
Een voordeel is dat ze hun scherpte iets langer behouden dan koolstofstalen messen. Ze zijn echter wel moeilijker te slijpen. Voorbeelden van roestvrij staal zijn Elmax, Böhler N690 en M390.
Middenweg
Voor wie twijfelt, zijn er staalsoorten die meer chroom bevatten maar toch niet volledig roestvrij zijn.
Deze bieden de sterkte van koolstofstaal, laten zich goed slijpen en behouden hun scherpte langer. D2 staal is een bekende variant hiervan.
Ik hoop dat je na het lezen van deze blog een stap dichter bij de keuze voor je mes bent. Heb je al een mes, of meerdere? Laat dan in de comments weten waarvoor jij hebt gekozen en waarom.
Heel interessant om te lezen. Ook ik ben in het bezit van een mes maar dat ben ik in deze beschrijving niet tegengekomen.
Het betreft het Yakut mes. Dit heeft traditioneel een Blade Grind waarbij de ene zijde exact Vlak is en de andere zijde Convex. Een mes wat links en rechts-handig gebruikt moet worden omdat beide zijden verschillende eigenschappen hebben en andere snijtechniek vereisen. Mijn eigen mes kan ik hier niet laten zien maar wel een link naar een Google pagina. https://www.google.com/search?client=safari&rls=en&q=yakut+mes&ie=UTF-8&oe=UTF-8
Hopelijk vindt je het de moeite waard om in je mooie overzicht mee te nemen.
Hartelijke Groet!
Hallo Jelle. Ik zou er naast het yakut mes (zie reactie van Willem den Hertog) ook een klein beetje aandacht besteden aan het mes dat ontworpen is door Kephart. Ligt fantastisch in de hand en is zeer functioneel voor verschillende taken. Ik heb er twee en moet zeggen tot ik ze regelmatig gebruik, edc in het bos.
Voor de rest mooie info!!
Grtz leo.