Tijdens een wandeling of fietstocht door de natuur kom ik vrijwel altijd eetbare wilde planten tegen. Er zijn veel meer eetbare wilde planten dan veel mensen denken. Zonde, want wilde planten zijn heel gezond voor je.
Eetbare wilde planten
Houd er bij het plukken van wilde planten rekening mee dat dit niet overal is toegestaan. Verschillende natuurgebieden in Nederland en andere Europese landen zijn beschermd.
Dit betekent dat het plukken van de eetbare wilde planten hier niet is toegestaan. Daarbij mag je de aangelegde paden in deze natuurgebieden vaak niet verlaten, daar je de beschermde planten zou kunnen beschadigen.
Tip: Lees ook deze artikelen over Paddenstoelen plukken met respect voor de natuur of Bomen en bushcraft toepassingen. Dan ben je daar ook meteen van op de hoogte.
Wat is wildplukken
Wildplukken is zoals de naam het al zegt: wilde planten (en paddenstoelen) in de vrije natuur plukken. Het is echt fantastisch wat moeder natuur ons te bieden heeft aan geneeskrachtige en eetbare planten. Niks is zo’n leuke verrassing als langs de trail wat lekkers vinden.
Mag je wildplukken in Nederland?
In Nederland mag je officieel niet zomaar wildplukken. Net als heel veel toffe dingen (zoals wildkamperen) is wildplukken eigenlijk verboden, het wordt zelfs als stropen gezien! In de praktijk wordt het echter bijna altijd door de vingers gezien, maar je moet je wel aan een aantal regels houden.
De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) heeft een stel gedragsregels voor wildplukken, en eigenlijk komt het allemaal op hetzelfde neer: heb respect voor de natuur en neem niet meer dan je nodig hebt. Eigenlijk is het ook een groot deel gezond verstand. Hieronder de guidelines waar ik me zelf aan houd:
- Pluk niet in (beschermde) natuurgebieden
Dit is natuurlijk een open deur. Beschermde gebieden zijn niet voor niet beschermd. - Pluk alleen een klein beetje voor eigen gebruik
Zorg dat er genoeg vruchten of eetbare planten overblijven zodat de soort in stand blijft, en natuurlijk dat het genoeg overblijft voor de dieren die van deze plant afhankelijk zijn! - Heb respect voor de natuur
Breek geen takken af, verstoor de omgeving niet, maak er geen bende van – pluk waar je bij kan en laat de rest lekker hangen. - Weet wat je plukt
Pluk nooit willekeurige wilde planten. Ze kunnen zeldzaam zijn, of giftig. Pluk ook nooit “gewoon voor de lol”, maar pluk met een reden: ik pluk bijvoorbeeld jaarlijks vlierbloesem om siroop te maken, maar ik pluk nooit meer dan ik nodig heb voor 1 pan siroop. - Pluk nooit uit andermans tuin!
Ook dit spreekt natuurlijk voor zich. Pluk alleen van allemansland of niemandsland. Ook netjes bijgehouden perkjes van de gemeente kun je beter met rust laten.
Beginnen met wildplukken
Mocht je wat meer in touch met de natuur willen zijn, dan is wildplukken een leuke activiteit om te doen. Tijdens je wandeling door het bos of door boerenland kun je zo (mits je tijdens het goede seizoen gaat) een beetje van de natuur snacken.
Niets is zo mooi om onderweg een handje eetbare planten te nuttigen. De volgende vruchten en paddestoelen kun je volop in Nederland vinden.
Op deze pagina lees je meer over de meest voorkomende eetbare wilde planten. Welke van deze planten heb jij al eens geprobeerd?
Blauwe bosbes
De blauwe bosbes ken je waarschijnlijk uit de supermarkt. Je vindt deze bes voornamelijk in het noorden en midden van Europa. Ze groeien aan een struik en vallen op door hun kenmerkende blauwe kleur. De struik van de bosbes groeit voornamelijk in de zon, maar je vindt de struik ook in de halfschaduw.
Je kunt de blauwe bosbes in de periode van juli tot en met oktober eten. Houd er rekening mee, dat er wespen en bijen rond de blauwe bessen kunnen zitten. De plant is geliefd onder deze insecten.
Brandnetel
Aan de brandnetel kun je bijna niet ontkomen tijdens een wandeling. Je vindt ze in het bos, langs de kant van de weg en zelfs in een park in de stad. Een brandnetel kan niet direct gegeten worden. Je dient deze plant eerst te koken of goed te laten drogen. Pas daarbij op bij het plukken van de plant. Strijk je tegen de haren van de brandnetel in, dan veroorzaakt dit een jeukende pijn.
Je kunt de brandnetel eigenlijk het hele jaar door plukken en eten, op de winter na. Kies bij het oogsten van de brandnetel voor de jonge scheuten. Deze zijn vaak zo’n 15 tot 20 centimeter hoog. Gebruik de plant in een soep, of maak er thee van.
Beuk
Beukennootjes, je kent ze vast. De beuk komt veel voor in Europa, mede doordat deze boom het eigenlijk overal goed doet. Naast de beukenboom komt ook de haagbeuk veel voor in Europese landen. Belangrijk verschil tussen de boom en de haagbeuk zit in het feit, dat enkel de boom beukennootjes draagt. Deze nootjes zijn eetbaar en hoeven niet eerst bewerkt te worden. Ze zijn zoet van smaak en daardoor geliefd onder kinderen.
Je kunt de beukennootjes in de periode van oktober tot en met december nuttigen. Houd er rekening mee, dat het best even priegelen kan zijn om de nootjes uit de huls te halen. Naast de mogelijkheid om ze direct te eten, kun je ze ook verwerken. Maak er bijvoorbeeld meel van, door de nootjes fijn te stampen.
Braam
De braam groeit aan een struik die zich vaak snel verspreidt en behoorlijk verwildert, wanneer deze niet gesnoeid wordt. Je kunt struiken tegenkomen van wel drie meter hoog. Bramen kenmerken zich door hun donkerpaarse tot zwarte kleur. Pas wanneer ze deze kleur hebben, kun je de bramen eten. Ze hoeven niet bewerkt te worden, al kun je er ook jam van maken.
Pas bij het plukken van de bramen op voor de stekels aan de struik. Daarbij loop je bij de bramen onderaan de struik het risico, dat een hond of ander dier je al voor is geweest. Was de bramen om deze reden goed. Je kunt de bramen in de periode van augustus tot en met oktober plukken. In de periode hiervoor hebben de bramen een fraaie witte bloem.
Daslook
Daslook is een typisch eetbare wilde plant die je tegenkomt in het voorjaar. Deze plant bloeit van maart tot en met juni en kenmerkt zich door de opvallende witte bloem. Men noemt deze plant ook wel borstlook of uienbloem. Dit valt te verklaren door de bol waaruit de bloem tevoorschijn komt. Je vindt de plant voornamelijk in vochtige loofbossen. Hierbij groeit daslook vaak in groepen.
Je kunt daslook gebruiken als een vervanger voor bijvoorbeeld knoflook. Fijn aan daslook is dat de smaak hiervan iets milder is dan die van knoflook. Ook de bladeren van de plant kunnen gebruikt worden. Men snijdt de bladeren vaak fijn, om dit vervolgens rauw te verwerken in salades en een soep. Ook voor het maken van pesto kan daslook gebruikt worden.
Paardenbloem
Paardenbloemen zijn om verschillende redenen populaire planten. Ze trekken verschillende insecten aan, zijn geliefd bij onder meer konijnen en zouden een geneeskrachtige werking hebben op mensen. Kinderen vinden met name de zaadbol leuk, welke zich vormt nadat de gele bloem is uitgebloeid. Het leuke aan paardenbloemen is dat je deze vrijwel het hele jaar tegenkomt: van februari tot en met november.
Vaak wordt van een paardenbloem met name het blad rauw gegeten. Ook de wortels van een paardenbloem kun je echter gebruiken. Deze dien je eerst goed te laten drogen om er vervolgens koffie van te maken. De bloem wordt in sommige landen gebruikt om jam te maken of hier bijvoorbeeld thee van te zetten. Een veelzijdige plant.
Kleefkruid
Kleefkruid is door zijn klevende eigenschap vaak niet de populairste wilde plant. De bolletjes die aan deze plant zitten blijven vaak lang in je kleding hangen. Wist je echter dat van kleefkruid gezegd wordt dat het een helende werking heeft? Het kan een reden zijn om kleefkruid te nuttigen. Dit doet men door van kleefkruid thee te trekken.
Niet alleen voor het trekken van thee komt kleefkruid van pas. Je kunt de bladeren van deze plant ook gebruiken in een soep of bijvoorbeeld salade. De bladeren van de plant zijn het best te gebruiken in het voorjaar. Later in het jaar wordt de plant stugger en zijn de bladeren minder makkelijk te verwerken in gerechten
Weegbree
Wanneer je een brandnetel gevonden hebt, is de kans groot dat je iets verderop ook de weegbree tegenkomt. Deze plant wordt vaak gebruikt om de pijn welke door de brandnetel veroorzaakt is weg te nemen. Je kunt de bladeren van de weegbree over de geïrriteerde huid wrijven.
Het blad, kies bij voorkeur een jong blad, van de weegbree kun je rauw eten. Oudere bladeren kunnen ook gegeten worden, maar zijn vaak erg taai. Vaak gebruikt men weegbree in een salade of door de soep. Net als bij veel andere wilde eetbare planten kun je ook weegbree gebruiken voor het trekken van thee. Je komt de weegbree voornamelijk in de periode van mei tot en met juni tegen.
Madeliefje
Madeliefjes hebben, zoals de naam al zegt, een liefelijke uitstraling. Je denkt bij deze plant niet direct aan het eten hiervan. Het madeliefje komt voornamelijk in de zomermaanden voor, als zie je ook al in het late voorjaar. Van deze plant wordt de bloem gegeten. Gebruik je de bloem als deze nog in de knop zit, dan kun je deze in het zuur leggen. Als je dit enige tijd volhoudt zijn de knoppen te gebruiken als vervanger van kappertjes in bijvoorbeeld een salade. Ook als de plant eenmaal in bloei staat, kun je de bloem gebruiken. De smaak van de bloem van een madeliefje is echter wel een tikkeltje bitter.
Om de bittere smaak iets te verdoezelen worden de madeliefjes vaak in salades en bijvoorbeeld curry’s gebruikt. Ze bevatten verschillende gezonde vitaminen en bouwstoffen.
Hondsdraf
Hondsdraf kenmerkt zich door een bijzonder fraaie, paarse bloem. Het is haast zonde deze wilde eetbare plant aan te wenden voor de bereiding van gerechten. Deze plant is een typische bodembedekker die je voornamelijk tegenkomt op donkere en natte plekken. Naast de paarse bloem heeft de plant kleine ronde blaadjes, welke gekenmerkt worden door hun golvende rand.
Van deze plant zijn zowel het blad als de bloem eetbaar. Wist je dat de plant voorheen vaak gebruikt werd bij de bereiding van bier? Tegenwoordig gebeurt dit minder. De plant heeft een sterke smaak, waardoor je er maar weinig van hoeft te gebruiken in je gerechten. Je kunt de plant direct eten, of dit eerst koken. Je komt hondsdraf in de periode van maart tot en met juni tegen.
Zevenblad
Zevenblad komt zowel in de natuur voor, als ook in veel tuinen. Hier wordt zevenblad vaak als onkruid beschouwd. Zonde, want de plant is een goed te gebruiken wilde eetbare plant. De smaak van zevenblad komt enigszins overeen met de smaak van peterselie. Het maakt dat zevenblad goed van pas komt in een salade, over een curry en bij de bereiding van diverse andere gerechten.
De plant bevat veel vitamine C, maar ook stoffen als kalium, calcium en magnesium. Gedroogde bladeren van zevenblad hebben de smaak van peterselie. Zou je de bladeren niet laten drogen maar direct gebruiken, dan smaken ze enigszins naar peterselie. Het maakt de plant heel breed inzetbaar. In de natuur kom je de plant tegen in de periode van mei tot en met augustus.
Dovenetel
De dovenetel bloeit een groot deel van het voorjaar en de zomer; van maart tot circa augustus. De plant kenmerkt zich door z’n opvallende witte bloemen. Verder lijkt de dovenetel veel op een brandnetel. Je komt deze plant voornamelijk tegen in de schaduw en op plekken waar het vochtig is. Overigens kent de dovenetel niet alleen een variant met witte bloemen. Er zijn ook varianten met paarse bloemen.
Je kunt de bloem eenvoudig loshalen van de plant en deze vervolgens uitzuigen. Je proeft de zoete nectar hiervan. De jonge blaadjes van een dovenetel kunnen verwerkt worden in een salade of bijvoorbeeld soep. Je kunt ze rauw gebruiken, maar ook eerst koken. Laat je de bladeren van de dovenetel een tijdje drogen, dan kun je hier thee van zetten.
Vogelmuur
Vogelmuur is een hele gezonde wilde eetbare plant. Met name de jonge planten zijn rijk aan vitamine C. Niet alleen is de plant heel gezond, je komt deze ook het hele jaar door tegen in de natuur. Van vogelmuur kun je zowel de stengels, als de bladeren en bloemen gebruiken. Houd er hierbij rekening mee, dat oudere planten vaak wat taai zijn. Het is om deze reden aan te raden met name de jongere planten te gebruiken in salades en andere gerechten.
Overigens kom je vogelmuur niet alleen veel in de natuur tegen. Ook in de tuin komt vogelmuur vaak plotseling op. Hier wordt het gezien als onkruid. Zonde, want de plant krijgt een leuk, klein wit bloemetje als deze in bloei staat.
Grote Lisdodde
De grote lisdodde kennen veel mensen met name vanwege de grote bruine pluim, welke zich vormt in het midden van de plant. Kinderen vinden het erg leuk om met deze pluimen te spelen. Daarbij worden ze regelmatig als accessoire gebruikt in interieurs. Wist je echter dat de grote lisdodde ook een wilde eetbare plant is? Het gaat hierbij om de witte binnenkant van de jonge scheuten van de plant. Deze kun je rauw eten. Ook de jonge knoppen van de grote lisdodde zijn eetbaar. Vergelijk ze met een asperge.
Daarbij komt de grote lisdodde van pas bij het aanmaken van vuur. Je kunt hier de pluis uit een rijpe lisdodde voor gebruiken. De grote lisdodde groeit voornamelijk aan de waterkant en kom je tegen in de periode van april tot en met november.
Witte en rode klaver
Klaver kent twee vormen: witte en rode klaver. Witte klaver kenmerkt zich door de groene blaadjes, terwijl rode klaver bladeren heeft met een paarse of roze tint. Het leuke aan witte en rode klaver is het feit dat je deze eetbare wilde plant overal tegen kunt komen. De plant komt voor in de bossen, in weilanden en in parken. Zowel de bloemen als de bladeren van witte en rode klaver zijn eetbaar.
Je kunt deze eetbare wilde plant gebruiken in een salade, maar bijvoorbeeld ook wokken of koken in combinatie met andere soorten groenten. Klaver bevat verschillende vitamines en bouwstoffen als calcium en magnesium. Het maakt de plant heel gezond. Witte en rode klaver staat vanaf mei tot en met oktober in bloei.
Ontdek het zelf
Ben je klaar om de natuur in te trekken en deze wilde planten te vinden? Pak je mand, trek je wandelschoenen aan en ga op avontuur.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief voor meer tips over eetbare planten en andere outdoor inspiratie. Ga je mee de natuur in?
Dank je ik ben fan eetbare planten die in het wild groeien